Ben jij er ook zo dol op? Een stevige kartonnen doos die bijna te zwaar is om te tillen… en dan, als je thuis bent: één voor één alle pakjes en lekkernijen uit je pakket halen? Kerstpakketten: wij houden er van! De hoogste tijd om eens op onderzoek uit te gaan. Waar komt het kerstpakket eigenlijk vandaan?
Er was eens in een dorpje…
José van der Sanden, eigenaar van Local Flavour, legt het uit. “De traditie om met kerst een pakket te geven is ontstaan in de 19e eeuw. Eten en drinken was toen veel beperkter verkrijgbaar dan nu. Je eten kocht je bij de boer. Als Kerstmis voor de deur stond, was het een traditie om de boer in je dorp en zijn gezin een fijne kerst te wensen. De boer gaf dan een bedankje in de vorm van iets te eten of te drinken.
De knechten van de boer gingen naar huis om kerst te vieren met hun eigen gezin. Als teken van waardering kregen zij een voedselpakket mee. Dit heeft zich in de loop der jaren uitgebreid. Niet alleen boeren, ook andere werkgevers grepen de feestdagen aan om hun waardering aan het personeel te laten blijken.”
Het traditionele kerstpakket
De traditionele kerstpakketten variëren van een fles wijn of likeur tot een flinke doos met borrelhapjes, sappen en conserven. José: “De traditionele inhoud van het kerstpakket bestaat uit lekkere dingen om te eten en te drinken. Steeds vaker wordt gekozen voor een themapakket waarbij de producten op elkaar zijn afgestemd. De laatste jaren wordt er vaak een cadeau bij gedaan zoals een snijplank of een kookboek.”
Het lekkere kerstpakket
De traditionele kerstpakketten blijven populair. Gelukkig maar! José signaleert een verandering in de voorkeur van medewerkers. “In plaats van pakketten zien we dat er geschenkbonnen uitgedeeld worden. De medewerker kan dan zelf een cadeau kiezen. Uit onderzoek is naar boven gekomen dat medewerkers dit over het algemeen als onpersoonlijk ervaren. Ze hebben toch liever een pakket waarvan ze het gevoel hebben dat de werkgever er aandacht aan besteed heeft. En dan bij voorkeur een klein pakket met echt lekkere producten. Bij een groot pakket loop je namelijk het risico dat de helft in de kast beland of wordt doorgegeven.”
Het verantwoorde kerstpakket
Werkgevers vinden het belangrijk dat medewerkers lekker in hun vel zitten en vitaal zijn. Fitbox is een kerstpakket waarmee je letterlijk en figuurlijk in beweging blijft, tot stand gekomen met hulp van De Nederlandse Hartstichting. De maker van het kerstpakket krijgt steeds meer aandacht. Zo is er nu bijvoorbeeld een Fair Trade kerstpakket verkrijgbaar. Een andere trend is het zogenaamde zelfshop-kerstpakket, vooral populair bij grote bedrijven. Als medewerker krijg je een tegoed in de vorm van punten of bonnen waarmee je zelf artikelen kunt uitkiezen die uitgestald zijn op kraampjes.
Over de grenzen
Is het kerstpakket typisch Nederlands of niet? José: “Ook in veel andere landen wordt aan het eind van het jaar een extraatje gegeven in de vorm van een pakket. Producten als drop en bloembollen zijn wel typerend voor Nederland, die zie je bijna nergens anders terug. Bij Local Flavour kiezen we juist voor Nederlandse streekproducten die op ambachtelijke wijze gemaakt worden. In onze kerstpakketten vind je bijvoorbeeld Deventer Koek, Zeeuwse knoopbonbons en wijn van Dassemus.”
